META-NET Strategic Research Agenda for Multilingual Europe 2020

Onbegrensd Begrip: Een Europa zonder Taalgrenzen

Europese strategie zal de communicatiebarrières slechten om Europa voor te bereiden op de volgende IT-revolutie

Europa kijkt tegen een ernstige communicatiecrisis aan. De recente META-NET-studie “De Europese Talen in het Digitale Tijdperk”, vorig jaar gepubliceerd in 31 volumes voor 31 talen, toont aan dat de meeste Europese talen bedreigd worden met “digitale uitsterving”: ze worden onvoldoende ondersteund door informatietechnologie (IT) om in een digitale wereld te overleven. Onze enorme taaldiversiteit is a essentieel onderdeel van het cultureel erfgoed van ons continent, maar tegelijkertijd ook een obstakel voor bedrijvigheid, handel en verdere Europese integratie. Ondanks enorme uitgaven voor vertaling wordt momenteel slechts een kleine fractie van waardevolle informatie beschikbaar gemaakt in alle Europese talen, en burgers zijn niet in de gelegenheid vitale kwesties over taalgrenzen heen te bediscussiëren. Communicatie tussen de Grieken en de Duitsers over de financiële crisis, bijvoorbeeld, vindt plaats via locale media en nationale politici, kanalen die niet altijd wederzijds begrip stimuleren. Terwijl het Internet en de sociale netwerken het maken van politieke beslissingen diepgaand wijzigen, profiteert de EU hier onvoldoende van. Denen debatteren niet met Franse burgers over de voor- en nadelen van nucleaire en fossiele energiebronnen; EU-burgers in het Middellandse Zeegebied hebben geen internationale dialoog over de mogelijke gevolgen van een gemeenschappelijke immigratiepolitiek, die ook hun noordelijke buren aangaat.

Om een Europa te creëren zonder communicatiebarrières dat de vrije stroom van informatie, ideeën en handel ondersteunt en tegelijkertijd de culturele en taalverscheidenheid behoudt, heeft META-NET, een Europees excellentienetwerk bestaande uit 60 onderzoekscentra in 34 landen, een Strategische OnderzoeksAgenda (SRA) ontwikkeld die schets hoe gerichte investeringen in taaltechnologieën aanzienlijke economische voordelen kan genereren die de kosten ver te boven gaan. Honderden taal- en technologie-experts en belanghebbenden hebben bijgedragen aan het plan, waar twee jaar aan gewerkt is. Dit document wordt officieel onthuld en gepresenteerd aan afgevaardigden van de Europese Commissie, onderzoek en industrie op een technologiesymposium op 25 januari 2013 in Berlijn, Duitsland.

De SRA laat zien hoe Europa zijn taal- en culturele diversiteit om kan vormen tot een competitief voordeel. De Europese taaltechnologische gemeenschap staat zowel in de academische wereld als in de industrie heel sterk op het gebied van meertalige technologieën en staat klaar om een leidende rol te spelen in e volgende IT-revolutie, die essentieel om natuurlijke taal, kennis en emotie zal gaan. Siri van Apple en zoeken met de stem (Google) zijn nog maar de eerste stappen. Natuurlijke taal zal het geprefereerde middel worden voor communicatie tussen mensen en technologie. Software om deze visie waar te maken is vereist voor verschillende talen, diensten en apparaten, wat een enorme markt zal creëren. Taaltechnologie verschaft toegang tot de gedigitaliseerde menselijke kennis bij elkaar gebracht op het web en de dagelijkse lawine aan tekstdata (Big Data) zal semantisch doorzoekbaar, analyseerbaar en bruikbaar worden voor talloze nieuwe toepassingen.

In het voorgestelde pan-Europese onderzoeksprogramma, beveelt de SRA aan dat onderzoek en ontwikkeling in academische en industriële centra zich richt op drie prioriteitsthema’s:

1. De Translinguale Cloud zal generieke en gespecialiseerde vertaaldiensten aan alle Europese burgers, bedrijven en organisaties verschaffen. Deze diensten omvatten technologieën voor het met hoge kwaliteit, precisie, en betrouwbaarheid automatisch vertalen van gesproken en geschreven taal, maar menselijke vertalers en tolken inschakelen voor taken die machines alleen niet af kunnen handelen.
2. Sociale Intelligentie en e-Participatie is een thema dat zich richt op het ontwikkelen van data en software om begrip en dialoog te ondersteunen zowel binnen gemeenschappen van burgers, klanten en consumenten als daardoorheen, om e-participatie mogelijk te maken en effectievere processen beschikbaar te maken voor het voorbereiden, selecteren en evalueren van collectieve besluiten.
3. Sociaal Bewuste Interactieve Assistenten is een thema dat zich richt op de ontwikkeling van alomtegenwoordige digitale assistenten die leren en zich aanpassen en die proactieve en interactieve ondersteuning bieden toegesneden op de specifieke situaties, locaties en doelstellingen van de gebruiker via gesproken taalinteractie.

META-NET pleit ook voor het ontwerp en de ontwikkeling vaneen Europees Dienstenplatform voor Taaltechnologieën om naadloos taaltechnologieën aan te bieden aan de gebruikers en klanten.

“Europa heeft hard software voor automatisch vertalen van hoge kwaliteit nodig voor alle Europese en de belangrijkste niet-Europese talen om eindelijk de taalbarrières te slechten. Deze barrières schaden het lange-termijndoel van de EU om een eengemaakte digitale markt beschikbaar te maken omdat ze de vrije stroom van kennis, informatie, goederen, producten en diensten in de weg staan.” aldus Prof. Hans Uszkoreit, coördinator van META-NET en wetenschappelijk directeur van het DFKI (Duits Onderzoekscentrum voor Kunstmatige Intelligentie). Dr. Georg Rehm (DFKI), co-editor van de SRA en netwerkbeheerder van META-NET voegt daaraan toe: “Na het ongeluk in Fukushima in maart 2011, discussieerde heel Europa de voors en tegens van kernenergie, maar uitsluitend binnen de grenzen van specifieke taalgemeenschappen: er is nooit een debat geweest op Europees niveau! De technologieën die wij bepleiten zullen Europa in staat stellen deze debatten te voeren over taalgrenzen heen en te komen tot een nieuw niveau van Europese identiteit onder de burgers.”

Door een gecoördineerde inspanning op grote schaal lopend tot 2020 kunnen deze technologieën ontwikkeld worden, en daarmee de Europese talen toekomstbestendig maken, nieuwe toepassingen en diensten aanbieden aan burgers en een reeks van nieuwe mogelijkheden creëren voor de Europese IT en taalindustrieën. De hoge per-capita financiële last voor kleinere taalgemeenschappen, de vereiste overdracht van technologieën tussen talen, het gebrek aan interoperabiliteit van data, tools en diensten, en het feit dat de taalgrenzen vaakniet samenvallen met de politieke grenzen vereisen een respons die ieder individueel land te boven gaat. Deze enorme uitdaging moet daarom opgenomen worden op het niveau van de Europese Unie, de lidstaten, en de geassocieerde landen, in nauwe samenwerking met de industrie. De SRA verschaft een roadmap om deze uitdagingen aan te pakken op een manier waar alle Europeanen hun voordeel mee zullen kunnen doen en waarmee Europa een leidende positie in zal nemen in de wereldeconomie en op de technologische markt.

Taaltechnologie: Achtergrond

Taaltechnologie ondersteunt ons in alledaagse taken, zoals het schrijven van e-mails of het boeken van vluchten. Het maakt software mogelijk die gesproken of geschreven natuurlijke taal kan verwerken. We hebben er voordeel bij wanneer we zoeken naar webpagina’s of die vertalen, wanneer we het entertainmentsysteem in onze auto of onze mobiele telefoon met gesproken commando’s bedienen. In de nabije toekomst zullen we in staat zijn te spreken met computerprogramma’s, machines en apparaten, inclusief de dienstrobots die binnenkort onze huizen en werkplaatsen binnenkomen. Waar we ook zijn, als we informatie of hulp nodig hebben, zullen we er simpelweg om vragen. Het slechten van de communicatiebarrière tussen mensen en technologie zal onze wereld veranderen. Taaltechnologie zal het alle mensen mogelijk maken om samen te werken, te leren, zaken te doen, en kennis te delen over taalgrenzen heen en onafhankelijk van hun computervaardigheden.

Vandaag zijn taaltechnologische systemen vooral gebaseerd op statistische methoden die grote hoeveelheden geschreven of gesproken taaldata vereisen voor hun ontwikkeling. Vooral voor talen met relatief weinig prekers is het moeilijk voldoende data te verkrijgen. Recente ontwikkeling wijzen erop dat deze beperking overkomen kunnen worden en taaltechnologie is een van de essentiële groeigebieden in de informatietechnologie. Grote internationale bedrijven zoals Google, Microsoft, IBM, en Nuance hebben hier substantieel in geïnvesteerd. Europa bevindt zich, vanwege zijn rijke technologische, culturele en taalkundige expertise, met nu al honderden midden- en kleinbedrijven met gespecialiseerde meertalige technologische toepassingen of diensten, in een vooraanstaande positie om hier te leiden.

Over META-NET and META

META-NET, een excellentienetwerk van 60 onderzoekscentra in 34 landen, en betrokken in verschillende EU-projecten, wijdt zich aan de technologische fundamenten van een meertalige Europese informatiemaatschappij.

META-NET smeedt META, de Meertalige Europese TechnologieAlliantie. Meer dan 600 organisaties in 55 landen zijn lid, daaronder onderzoekscentra, universiteiten en private bedrijven.